2. Riolering
Gewenst kwaliteitsniveau
Het stelsel aan leidingen, straatkolken en putten is een belangrijk onderdeel van onze dagelijkse hygiëne. Het feit dat we riolering hebben is ten gunste van onze volksgezondheid. Het inzamelen en afvoeren van afvalwater naar de rioolwaterzuivering is een belangrijke wettelijke taak voor de gemeente. Naast afvalwater wordt er ook hemelwater en in sommige gevallen grondwater ingezameld en verwerkt. De gemeente heeft vanuit de Waterwet drie zorgplichten:
- het inzamelen van ons afvalwater en afvoeren naar de waterzuivering;
- het doelmatig inzamelen en verwerken van regenwater;
- grondwatermaatregelen.
Daarnaast is er in 2007 een Bestuursakkoord Waterketen opgesteld. Hierin staan afspraken over kostenbesparingen, het verhogen van de kwaliteit van het beheer en verminderen van de kwetsbaarheid. Van daaruit is met name de samenwerking met omliggende gemeenten en het waterschap verbeterd. Het waterschap is als kwaliteitsbeheerder van sloten en beheerder van de rioolwaterzuiveringen een belangrijke partner voor de gemeente.
Dit alles bij elkaar is voor onze gemeente vastgelegd in het Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) Berg en Dal 2016-2020. Hierin staat beschreven welk kwaliteitsniveau we willen hebben, wat we daarvoor moeten doen en wat het kost. De rioolheffing is daar vervolgens op gebaseerd.
Het functioneren van de riolering heeft direct invloed op de waterkwaliteit van sloten via lozingen vanuit overstorten. Er zijn daarom afspraken met het waterschap over hoeveel er geloosd mag worden. Ook hebben we afspraken over de hoeveelheid afvalwater wat naar de rioolwaterzuivering mag worden getransporteerd. De samenwerking met het waterschap is om die redenen erg belangrijk.
Verder hebben we bepaald hoeveel regenwater er via het riool wordt afgevoerd. Dit is van directe invloed op water op straat en wateroverlast als het harder regent. Vanwege klimaatverandering is het belangrijk om inzicht te verkrijgen in wat er gebeurt als het harder regent. De gehele openbare ruimte wordt dan ineens belangrijk, het riool heeft maar beperkte capaciteit. In het GRP staat nog geen uitgekristalliseerd beleid voor hoe we daarmee omgaan, maar we hebben er al wel mee te maken gehad. Vooral in Breedeweg, Beek, het centrum van Groesbeek en Heilig Landstichting. Het kwaliteitsniveau voor wateroverlast is iets wat we meer nadrukkelijk in dialoog met onze inwoners, het waterschap, bedrijven en organisaties samen bepalen. Belangrijkste daarbij is om schade zoveel mogelijk te voorkomen.
Wat gaan wij ervoor doen?
Beheer & Onderhoud
De gemeente Berg en Dal heeft veel riolering in beheer. In de kern Groesbeek is in de jaren 50 van de vorige eeuw begonnen met grootschalige aanleg. Deze wordt nu langzamerhand vervangen. In de andere dorpen wordt dat ongeveer 10 jaar later.
In Groesbeek-Noord zijn de riolen het oudst. In de huidige raadsperiode moeten we hier vier kilometer riolering vervangen. Iedere acht jaar inspecteren we de riolering. Uit deze inspecties volgen de onderhoudsmaatregelen. Uit de inspecties van de laatste acht jaar blijkt dat de oudere riolen ongeveer 60 jaar goed blijven. Daarna moeten we ze vervangen of “relinen” (renoveren).
We voeren onderstaande reguliere onderhoudswerkzaamheden en projecten uit om het gewenste kwaliteitsniveau te behouden:
- Reinigen en inspecteren riolering (ongeveer 30 km per jaar);
- Reinigen van straat- en trottoirkolken (2 keer per jaar);
- Verrichten van verbeteringsmaatregelen aan riolering en kolken;
- Reinigen en inspecteren rioolgemalen (ongeveer 30);
- Verrichten van verbeteringsmaatregelen aan gemalen;
- Uitrollen van meetplan riolering;
- Participeren aan ontwikkellocaties.
Optimalisatie
Door middel van basisrioleringsplannen, waarin het rioolstelsel met een computermodel wordt bekeken, komen we tot een oordeel of alles nog naar behoren functioneert. Jaarlijks bekijken we 1 kern. Ook kunnen we dan meteen bekijken wat er gebeurt bij hevige neerslag. Meetgegevens van de praktijk zijn belangrijk om te bekijken of de modelinschattingen kloppen. We hechten daarom waarde aan goede meetgegevens.
Samenwerking
We zijn als één van de eerste gemeenten binnen Gelderland met het waterschap bezig om de aansturing van onze rioolgemalen efficiënter te maken. Daarnaast werken we samen met het waterschap bij het omgaan met wateroverlast. Ook hebben wij nauw overleg met de gemeente Nijmegen. Riool- en hemelwater van onze kernen Berg en Dal en Heilig Landstichting loost op de riolering van Nijmegen.
Wat gaat het kosten?
Het gemeentelijk rioleringsplan (GRP) Berg en Dal 2016-2020 is vastgesteld. Volgens de financiële prognose halen we in 2023 een kostendekkend niveau. De rioolheffing stijgt hiervoor met 5% per jaar vanaf 2014.
Voor het onderhoud van rioleringen is een voorziening riolering beschikbaar. De stand hiervan is per 1 januari 2019 € 1.479.000. Jaarlijks is € 170.000 beschikbaar vanuit de exploitatie. De voorziening gebruiken we als de onderhoudskosten hoger zijn dan de jaarlijkse inkomsten uit de rioolheffing. De investeringen in ons rioleringsnetwerk moeten we activeren en drukken door middel van de kapitaallasten op onze exploitatie. Zie hiervoor het Meerjaren Investeringsplan (MIP).